Şanlıurfa'da Taht Kültürü
Havaların ısınmasıyla birlikte, Şanlıurfa'da taht kültürü bir kez daha merak konusu oldu. Peki, nedir bu taht? Neden ve nasıl kullanılır? İşte Urfa kültürünün önemli öğelerinden olan taht…
Şanlıurfa’yı ziyaret ettiyseniz, avlularda kimi zamanda damlarda çardağımsı bir yapıya sahip olan tahtları fark etmişsinizdir. Kimi dizi ve filmlerde de insanların karşısına çıkan bu tahtlar genellikle yaz mevsimlerinde oturup sohbet etmek ve gece sıcaklarında rahat bir uyku uyumak için tasarlanmıştır. Yüzlerce yıldır devam eden bu gelenek bölgede Mardin, Diyarbakır gibi illerde görülmektedir.
TAHT NEDİR?
Taht genellikle yaz mevsimlerinde kullanılan bir oturma, yatma alanıdır. Bu tahtlar çoğunlukla ahşaptan yapılmaktadır. Yüksekçe bir karyola olarak da adlandırılabilir. Son yıllarda profil ve köşebentli demirden de yapılmaya başlanmıştır.
Bu tahtlar genel olarak Şanlıurfa’nın geleneksel, hayatlı ve damlı evlerinde görülür. Kırsal kesimlerde çok daha yaygın bir kullanıma sahiptir. Bunun yanı sıra geniş mekânı olan alanlarda da bu tahtlarla karışılabilirsiniz.
TAHT NEDEN KULLANILIR?
Bu tahtların kullanımının en temel nedeni, bölgede kendini çok yoğun olarak hissettiren sıcaklardan kaçınmaktır. Haziran ayıyla birlikte Urfa, yakıcı güneşin etkisi altına girmektedir. Bu dönemlerde gündüz vakitleri hava sıcaklığı 40 dereceye kadar çıkmaktadır. Gündüz sıcaklarıyla birlikte bölgede gece sıcakları da çok yükselmektedir. Bunun sonucunda rahat bir uyku uyumak oldukça zor hale gelmektedir. Tahtlar ise bu soruna karşı geliştirilmiş olan geleneksel bir çözümdür.
Yerden yüksekliği 1 ila 1,5 metre olan tahtların üzerinde akşam vakitleri hep birlikte çay eşliğinde sohbetler edilirken gece ise yataklar serilerek uykuya hazırlık yapılıyor. Bu tahtların en cazip yönlerinden biri de serin olmasının yanı sıra yıldızların eşliğinde uyku keyfidir.
TAHTLAR NEREDE YAPILIYOR?
Kentin birçok noktasında karşılaşabileceğiniz bu tahtlar, yine Urfa’da yapılmaktadır. Özellikle demirden yapılan tahtlar, şehir merkezinde bulunan sanayi sitesinde yapılmaktadır. Yerden yüksek olması akreplere karşı önlem tanırken aynı zamanda pamuk tarlalarında uyumak için de sıklıkla bu tahtlara başvurulmaktadır.
Şanlıurfa taht fiyatları ise kullanılan malzemelere ve boyutlara göre değişkenlik göstermektedir. Havanın ısınmaya başladığı bu dönemlerde vatandaşlar bir kez daha tahtlara yoğun ilgi gösteriyorlar.