TARİHİN SIFIR NOKTASI GÖBEKLİTEPE 50 YIL İÇİNDE TAMAMLANMASI BEKLENİYOR
Şanlıurfa'da 1995 yılından günümüze kadar Göbeklitepe'de devam eden kazıların önümüzdeki 50 yıl içinde tamamlanması bekleniyor.
Şanlıurfa’da 1995 yılından günümüze kadar Göbeklitepe’de devam eden kazıların önümüzdeki 50 yıl içinde tamamlanması bekleniyor.
1995 yılından bu zamana Şanlıurfa Göbeklitepe’de devam eden kazılar bu yapının inşaasının milattan önce 10 bin yılına kadar dayandığını gösteriyor. Göbeklitepe, Şanlıurfa’nın 20 kilometre kuzeydoğusunda yer alan Örencik köyü yakınlarında bulunuyor. Tepe, yaklaşık 300 metre çapında ve 15 metre yüksekliğinde geniş görüş alanına sahip bir konumda bulunuyor. Dünyanın bilinen en eski megalitleri alan devasa taş sütunlarla desteklenen ve büyük dairesel yapıdan oluşan bu alanın tarihi, Neolotik döneme kadar uzanıyor. Göbeklitepe’deki sütunların çoğunda insan biçimindeki figürler, giysiler ve vahşi hayvanların kabartmaları bulunuyor. Arkeologlara göre sütunların üzerinde yer alan şekiller tarih öncesi dinler ve o dönemdeki yaşam hakkında bilgiler içeriyor. Ayrıca 20 dönümlük arazi üzerinde Neolitik dönemden kalma birçok küçük dikdörtgen bina, taş ocakları ve taş kesme sarnıçlar bulunmaktadır. Göbeklitepe’de devam eden kazıların önümüzdeki 50 yıl içinde tamamlanması bekleniyor.
Göbeklitepe dünyanın ilk tapınağı:
Göbeklitepe’nin varlığı tarihçileri ikiye böldü. Tarih öncesi alanında çalışan uzman tarihçiler bu yapıyı neolitik dönemin devrimi sayılan tarımın gelişmesiyle ilişkilendirirken diğerleri bunun böyle olmadığını varsaymıştır. Alman Arkeolog Klaus Schmidt Göbeklitepe’yi ‘dünyanın ilk tapınağı’ olarak tanımlamıştır. Schmidt ve ekibinin höyükte bulduğu taş aletler ve diğer buluntular, dairesel yapıların avcı-toplayıcı topluluklar tarafından inşa edildiğini gösteriyordu.
Höyükte bulunan on binlerce hayvan kemiği, vahşi hayvanlara aitti ve ıslah edilmiş tahıllara veya başka bitkilere dair herhangi bir bulguya rastlanmamıştı. Schmidt, bölgedeki küçük göçebe grupların, inançları gereği tepede bir araya gelip düzenli aralıklarla bir şeyler inşa ettiklerini, ziyafetler düzenlediklerini ve sonra tekrar dağıldıklarını düşünüyordu. Schmidt, tepenin yerleşim yeri olmadığını, ritüel merkezi, belki de bir tür mezar veya sunak olduğunu savunuyordu. Schnidt Göbeklitepe’yi az sayıda veya hiç yerleşik sakini olmayan göçebe avcı-toplayıcı grupları tarafından kullanılan bir sığınak olarak değerlendirdi.
Günümüzde sadece %5’i inceledi:
İlk olarak 1933 yılında yüzey araştırmasında önemli bir yer olduğu düşünülen Göbeklitepe, olağanüstü evrensel değere sahip ve ‘insan yapımı anıtsal mimarinin ilk tezahürlerinden biri’ olarak kabul edilerek 2018 yılında UNESCO Dünya Mirası Alanı ilan edilmiştir. 2021 yılı itibariyle alanın sadece %5’inden daha azı kazılmıştır.
Bahar Tekinbaş / www.habersanliurfa.net