2023 yılı İslam Dünyası Turizm Başkenti ilan edilen Şanlıurfa'da, tarihi evlerin son hali görenleri şaşkına çevirdi. Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi, kenti turizm cazibe merkezi haline getirmek için Kale Eteği’nden sonra Kızılkoyun Mağaralarında kamulaştırma çalışmaları yaptı. Kaya mezarlarında restorasyon ve aydınlatma ile büyüleyici bir görünüme kavuşturuldu. Nekropolün yanına ise Kızılkoyun Çay Bahçesi kuruldu ve hizmete açıldı. Ziyaretçilerine tarihle iç içe unutulmaz bir vakit geçirmeyi sağlayan bölgede bulunan harabe konaklar hayal kırıklığı oluşturuyor. O dönem kamulaştırılan evler arasında bulunan 6 Tarihi Konak proje tamamlanmadığı için ilgisizlik nedeniyle çöplüğe dönüştü. Projeye göre konaklar aslına uygun bir şekilde onarılıp Turizm Konak Evleri Ada’sına dönüştürülerek Türkiye'nin en kapsamlı gastronomi merkezi olacaktı. Proje hazırlanmış ve Koruma Kurulu onayı sonrasında restorasyon yapılarak turizme açılacaktı. Ancak, planlandığı gibi olmadı.
Yaklaşık bir asırdır ayakta duran konak Büyükyol Güllü Sokak’ta Tırşolar (Atlılar) Evi olarak 125 yıl öncesine tarihlenmiş, Cihat Kürkçüoğlu arşivindeki bir fotoğraf karesinde, evin avlusunda şehriye yapan ermeni kızlarının olduğu görülüyor. Fakat Bugün konağın eski halinden eser yok.
Araştırmacı-Yazar Yusuf Sabri Dişli, evlerdeki tahribatı gündeme taşıdı ve "Her şey ne güzel başlamıştı. Urfa Büyükşehir Belediyesi evi istimlak etmiş bir adadaki evleri onaracaktı. Kızılkoyun nekropolü üstünde bir taç gibi duracaktı... Korumasız ev tarihi eser avcıları ve talancılar öyle bir tahrip etmiş ki..." ifadelerini kullandı.
